آزمايش tsh
قبل از بررسي تفسير آزمايش TSH در خون، بياييد يك آمار را با هم بررسي كنيم؛ اين آمار در سال 2020 منتشر شده و نشان ميدهد بيش از 20 ميليون آمريكايي از اختلالات غده تيروئيد رنج ميبرند، در حالي كه بيش از 60% آنها از اين موضوع خبر ندارند. با اين تفاسير، احتمال آنكه وضعيت تقريبا مشابهي را در ايران هم داشته باشيم، وجود دارد. اختلالات تيروئيد، مشكلات متعددي را در بدن ايجاد ميكنند و بهتر است، چكاپ مربوط به آزمايشهاي تيروئيد را جدي بگيريم.
بعد از اين مقدمه، به سراغ تفسير آزمايش خون tsh برويم: ما اينجا دو بيماري اصلي و نحوه اختلال آن را بررسي ميكنيم، چرا كه به مراتب شايعترند:
اگر سطح هورمون تيروئيد در خون بسيار پايين باشد، اشاره به پركاري تيروئيد دارد، در چنين شرايطي، هورمون tsh بيشتري توليد ميشود. در واقع Tsh در پاسخ به سطح كم هورمون تيروئيد، بيشتر از حد نرمال توليد ميشود و ميزان آن در خون بالا ميرود. بنابراين tsh بالا آزمايش خون، ميتواند نشاني از پركاري تيروئيد باشد. البته بايد موارد ديگر نيز بررسي شود.
اگر سطح هورمونهاي تيروئيدي در خون بسيار بالا باشد، اشاره به كم كاري تيروئيد دارد. در اين حالت، ميزان كمتري از هورمون TSH از غده هيپوفيز توليد خواهد شد تا توليد هورمونهاي تيروئيدي را كاهش دهد. به همين علت، ميزان هورمون tsh در خون كمتر از حالت طبيعي خواهد بود. بنابراين، tsh پايين آزمايش خون، ميتواند نشانهاي از كم كاري تيروئيد باشد.
جدول زير، اطلاعات جالبي از انواع بيماريهاي تيروئيد را با سطوح مختلف هورمونهاي تيروئيدي در خون نشان داده است:
همانطور كه در جدول بالا نشان داده شده است، در بررسي عملكرد تيروئيد، فقط نبايد TSH خون بررسي شود، بلكه هورمونهاي تيروئيدي هم اندازهگيري ميشوند. البته آنتيباديهاي هورمونهاي تيروئيدي و موارد ديگري هم در آزمايشهاي تكميلي به بررسي نياز دارند كه در مقالات ديگر مربوط به تيروئيد، آنها را هم بررسي و گردآوري كردهايم.
بيماريهاي ديگر تيروئيد
بيماري گريوز، دليل شايعي از پركاري تيروئيد است. اين بيماري حاد خود ايمن، با تاثير بر سيستم ايمني، آنتيباديهايي توليد ميكند كه مشابه TSH عمل ميكند، به گيرندههاي TSH وصل ميشود و آن را فعال ميكند و در نهايت منتهي به توليد مقادير زيادي از هورمون تيروئيد ميشود. در نتيجه، غده هيپوفيز، مقادير كمتري از TSH را توليد ميكند كه در نهايت ميزان آن در خون كاهش مييابد.
در بيماري تيروئيد هاشيموتو، به عنوان يكي از دلايل اصلي كم كاري تيروئيد، شرايط خودايمن حادي وجود دارد كه در آن سيستم ايمني منجر به التهاب و آسيب به تيروئيد شده و در نتيجه روي توليد آنتيباديها اثر ميكند. با اين حال، آنتيباديها منجر به كم كاري تيروئيد نميشوند.
آزمايش خون TSH بدين صورت انجام ميشود كه از يكي از سياهرگ هاي بازو مقداري خون (حدود 1 تا 2 سي سي) براي نمونه گرفته ميشود و در آزمايشگاه مورد بررسي قرار ميگيرد. عموما در آزمايش خون TSH بخش فعال T3 و T4 هم مورد بررسي قرار مي گيرد. براي آنكه از عملكرد صحيح غده هيپوفيز مطلع شويد كافيست هر پنج سال آزمايش TSH را انجام دهيد. اگر شما جزء افرادي هستيد كه سابقه خانوادگي تيروئيد داريد، اين آزمايش را با فواصل نزديك بهم انجام دهيد.
گروههاي پرخطر براي بيماريهاي تيروئيد
كم كاري تيروئيد يكي از شايعترين اختلالهاي تيروئيد است. اما كم كاري يا پركاري تيروئيد بيشتر براي زنان با سن بالاي 60 سال ممكن است رخ دهد. همچنين مشكلات تيروئيد در نوزادان به ندرت اتفاق مي افتد، اما در صورت وقوع، شرايط فاجعهآميز و خطرناكي مانند كاهش هشياري، توقف رشد، پوست زرد و عقب ماندگي ذهني را ايجاد ميكند.
موارد زير هم از مهمترين موارد ابتلا به بيماريهاي تيروئيدي است:
- ژنتيك و سابقه خانوادگي
- كمبود يد بدن
- مصرف الكل و دخانيات
- برخي دارو ها
- كم تحركي
چه داروهايي بر نتيجه آزمايش خون tsh تاثير ميگذارند؟
- بسياري از مولتي ويتامينها، مكملهاي غذايي (به ويژه مواردي كه براي مو و ناخن مورد استفاده قرار ميگيرند)، و برخي ديگر از داروهايي كه مصرف ميكنيد، ممكن است روي نتيجه تست تاثير بگذارد. براي مثال، بيوتين (ويتامين B7)، ميتواند روي برخي از نتايج تستهاي آزمايشگاهي تاثير بگذارد. به طوري كه پزشك ممكن است به شما بگويد قبل از انجام آزمايش، چند روز از مصرف اين داروها خودداري كنيد.
- آزمايش راديولوژي: اگر قبل از انجام آزمايش تيروئيد، راديولوژي انجام داده ايد و اينكار همراه با تزريق رنگ بوده است، حتما به پزشك خود اين مساله را بگوييد، زيرا اين رنگ ها از يد تشكيل شده اند.
- بارداري: اگر باردار هستيد، پزشك خود را آگاه سازيد، زيرا بارداري سبب تغيير هورمون ها مي شود.
- بيماري: اگر به بيماري هايي مانند بيماري هاي كبدي، كليوي، قلبي و عفونت مبتلا هستيد، پزشك خود را در جريان بگذاريد.
-
پيش از پايان اين مباحث، شايد بهتر باشد علائم مهمترين اختلالات تيروئيد را دوباره مرور كنيم، تا در صورتي كه فكر كرديد اين علائم را داريد، هر چه سريعتر، اقدام به انجام آزمايش تيروئيد كنيد:
علائم كم كاري تيروئيد
كم كاري تيروئيد داراي علائم و نشانه هاي متفاوتي است كه در ادامه برخي از اين علائم بيان شده است:
- بزرگ شدن غده تيروئيد (گواتر)
- اختلالات هورمون ها
- يبوست
- افسردگي
- ريزش مو و عدم سلامت موها
- چاقي
- خستگي
- مشكل در حافظه و تمركز
- گرفتگي عضلات
- نامنظمي وافزايشخونريزي قاعدگي
-
علائم پركاري تيروئيد
- بزرگ شدن غده تيروئيد (گواتر)
- اختلالات هورموني
- لاغري سريع و افزايش اشتها
- نازك شدن موها
- تورم چشم ها
- ضعف عضلات
- افزايش فشار خون
- لرزش دست ها
- بي خوابي
- كاهش خونريزي قاعدگي و نامنظمي آن
- ضعف اعصاب و اختلال هواس
- تعريق زياد
-
به ياد داشته باشيد علاوه بر عوامل و نشانههاي اشاره شده، اگر مبتلا به بيماري تيروئيد هستيد بايد به دنبال درمان آن باشيد، زيرا اگر بيماري تيروئيد درمان نشود، سبب زياد شدن كلسترول خون ميشود و در نتيجه باعث سكته مغزي يا قلبي خواهد شد و اگر اين بيماري تشديد شود، سبب سرد شدن بيش از حد بدن و اختلال حواس خواهد شد. بنابراين توصيه ميشود در صورت مشاهده علائم بيماري تيروئيد آن را جدي بگيريد و به دنبال درمان باشيد.
سخن پاياني
شما مي توانيد به راحتي از طريق آزمايش آنلاين، آزمايش هاي مربوط به تيروئيد و آزمايش TSH را درخواست دهيد تا به راحتي نمونه گيري در منزل انجام شود و جواب آزمايش نيز براي شما ارسال شود.
- شنبه ۱۸ بهمن ۹۹ | ۱۵:۲۴ ۱۳ بازديد
- ۰ نظر