سونوگرافي واژينال

سونوگرافي واژينال

در روش سونوگرافي، از امواج صوتي با فركانس بالا براي توليد تصاوير دقيق اندام‌هاي داخلي استفاده مي‌شود. برخلاف اشعه ايكس كه در تصويربرداري هاي سنتي استفاده مي شود، در روش‌هاي اسكن سونوگرافي از اين اشعه استفاده نمي‌شود، به اين معني كه اين روش، هيچ عارضه جانبي مضر ندارد و بسيار ايمن است. سونوگرافي واژينال و سونوگرافي رحم دو نوع از انواع سونوگرافي لگن در زنان است كه هر كدام شرايط و خصوصيات خاص خود را دارد، اما با همديگر مرتبط‌ هم هستند. به طور معمول، پزشك براي بررسي مشكلات لگن از شما خواهد خواست كه اين سونوگرافي‌ها را انجام دهيد. اما اگر مايل هستيد با اين دو نوع سونوگرافي بيشتر آشنا شويد، با ما در ادامه مقاله همراه باشيد.

سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم چيست؟

بيشتر افراد وقتي واژه سونوگرافي را مي‌شنوند، سونوگرافي از روي شكم به ذهن آن‌ها مي‌رسد؛ روشي كه با آن سونوگرافي رحم انجام مي‌شود. اگرچه سونوگرافي رحم از طريق شكم مي‌تواند اطلاعات مربوط به رحم را فراهم كند، اما در اين روش، تصاوير دقيقي از اندام‌هاي موجود در ناحيه لگن به دست نمي‌آيد.

اما برخي از علائم و شرايط پزشكي، مانند آندومتريوز، به تصاويري باكيفيت‌تري از آنچه با استفاده از سونوگرافي رحم امكان‌پذير است، نياز دارند. بنابراين بايد به سراغ سونوگرافي واژينال (transvaginal ultrasound) برويم كه برخلاف سونوگرافي رحم، يك معاينه داخلي است. اين روش شامل قرار دادن مبدل يا پروب در واژن براي توليد تصاوير فوق‌العاده دقيق از اندام‌هاي موجود در ناحيه لگن است.

هر دو سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم براي نظارت بر بارداري، يافتن كيست در تخمدان، بررسي لايه داخلي رحم، جستجوي علل ناباروري و يافتن سرطان‌ها يا تومورهاي خوش‌خيم در ناحيه لگن استفاده مي‌شوند. بسته به نماي موردنياز، حسگر سونوگرافي يا روي شكم (سونوگرافي رحم) يا در واژن (سونوگرافي واژن) قرار مي‌گيرد.

در چه مواردي استفاده از سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم ضروري است؟

شما به خودي خود نمي توانيد درخواست سونوگرافي واژينال داشته باشيد، بلكه اينكار به دستور پزشك و براي دلايل مختلفي از جمله موارد زير انجام مي شود:

  1. از نظر ساختار، رحم يا تخمدان مشكلاتي پيدا كنيد
  2. به دنبال بررسي سرطان در تخمدان‌ها، رحم يا مثانه خود باشيد
  3. يك دستگاه دخل رحمي (IUD) داشته باشيد
  4. به دنبال بررسي رشد مواردي مانند تومورهاي غير سرطاني، فيبروم، يا كيست باشيد
  5. بخواهيد علت خونريزي يا درد غيرطبيعي را پيدا كنيد
  6. مشكلات باروري را ارزيابي يا درمان كنيد
  7. رشد كودك خود را در دوران بارداري كنترل كنيد
  8. بيماري التهابي لگن را بررسي كنيد
  9. حاملگي خارج رحمي (تخمك بارورشده كه در خارج از رحم رشد مي‌كند) را تشخيص دهيد؛
  10. در طي تكه‌برداري از آندومتر رحم، بخواهيد يك بافت به عنوان نمونه را از رحم خود خارج كنيد.

نحوه انجام سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم

به‌طورمعمول، مدت انجام سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم 10 تا 15 دقيقه طول مي‌كشد و همانطور كه قبلتر گفته شد، نحوه انجام آن‌ها با يكديگر متفاوت است. در ادامه به نحوه انجام اين دو نوع سونوگرافي با جزئيات بيشتر پرداخته‌ايم.

سونوگرافي رحم

براي انجام سونوگرافي رحم، لازم است مثانه شما پر باشد. حداقل يك ساعت قبل از آزمايش، چهار تا شش ليوان آب بخوريد. مثانه پر باعث مي‌شود تصوير اندام شما با وضوح بيشتري به دست آيد. بعد از انجام مراحل مي‌توانيد از سرويس بهداشتي استفاده كنيد. در ادامه با مراحل انجام سونوگرافي رحم آشنا مي‌شويد.

  1. از شما خواسته مي‌شود هرگونه لباس، جواهرات يا اشياء ديگري كه مي‌تواند در اسكن تداخل ايجاد كند را برداريد.
  2. اگر از شما خواسته شود كه لباس خود را دربياوريد به جاي آن لباس گان به شما داده مي‌شود.
  3. به پشت روي ميز معاينه دراز خواهيد كشيد.
  4. ماده‌اي ژل‌مانند روي شكم شما زده مي‌شود.
  5. مبدل يا پروب به پوست شما فشار داده مي‌شود و در اطراف ناحيه موردبررسي حركت مي‌كند.
  6. در صورتي كه جريان خون ارزيابي شود ممكن است هنگام استفاده از پروب داپلر صداي «ووش، ووش» بشنويد.
  7. تصاوير ساختارها روي صفحه كامپيوتر نشان داده مي‌شوند. اين تصاوير براي استفاده پزشك با استفاده از ابزار مختلف ثبت مي‌شود.
  8. پس از اتمام مراحل، ژلي كه بر روي شكم شما زده شده است پاك مي‌شود.
  9. با اتمام اين كار مي‌توانيد مثانه خود را خالي كنيد.

سونوگرافي واژن

سونوگرافي واژن از طريق واژن با مثانه خالي انجام مي‌شود. قبل از انجام سونوگرافي لازم است از دستشويي استفاده كنيد. در ادامه با مراحل انجام سونوگرافي واژن آشنا مي‌شويد.

  1. از شما خواسته مي‌شود هرگونه لباس، جواهرات يا اشياء ديگري كه مي‌تواند در اسكن تداخل ايجاد كند را برداريد.
  2. اگر از شما خواسته شود كه لباس خود را دربياوريد به جاي آن لباس گان به شما داده مي‌شود.
  3. بر روي ميز معاينه دراز مي‌كشيد و درعين‌حال زانوهاي خود را خم مي‌كنيد.
  4. از يك مبدل واژينال كه بلند و باريك است و پوششي از جنس پلاستيك يا لاتكس دارد و همچنين، به آن روغن زده شده است استفاده مي‌شود. نوك مبدل وارد واژن شما مي‌شود كه ممكن است اين كار كمي ناراحت‌كننده باشد.
  5. در صورتي كه جريان خون ارزيابي شود ممكن است هنگام استفاده از پروب داپلر صداي «ووش، ووش» بشنويد.
  6. تصاوير ساختارها روي صفحه كامپيوتر نشان داده مي‌شوند. اين تصاوير براي استفاده پزشك با استفاده از ابزار مختلف ثبت مي‌شود.
  7. پس از اتمام مراحل، مبدل برداشته خواهد شد.

عوارض جانبي سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم

سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم هيچ خطري ندارند، زيرا در انجام آن‌ها از اشعه استفاده نمي‌شود. سونوگرافي رحم درد ندارد، اما به دليل اينكه براي انجام آن لازم است مثانه‌تان پر باشد ممكن است هنگام حركت مبدل بر روي شكم خود كمي احساس ناراحتي كنيد. همچنين ممكن است براي سونوگرافي واژن در هنگام قرار دادن مبدل در واژن، كمي احساس ناراحتي كنيد. از سوي ديگر، برخي افراد ممكن است به پوشش لاتكس مبدل سونوگرافي واژن حساسيت داشته باشند. همچنين انجام سونوگرافي از طريق واژن در هنگام بارداري زنان كاملا بي‌خطر است و اين روش هيچ خطري براي جنين ندارد.

برخي از عوامل يا شرايط مي‌توانند در نتايج سونوگرافي واژن و رحم تداخل ايجاد كنند، چاقي شديد، وجود باريم در روده‌ها به دليل انجام تست باريم انما در روزهاي اخير، گاز روده و پر نكردن كافي مثانه در سونوگرافي رحم، تعدادي از اين موارد است.

بعد از سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم چه اتفاقي مي‌افتد؟

بعد از انجام سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم، هيچ مراقبت خاصي نياز نيست. شما مي‌توانيد بعد از انجام آن‌ها رژيم غذايي و فعاليت عادي خود را از سر بگيريد، مگر اينكه پزشك به شما توصيه ديگري كند. يك راديولوژيست، تصاوير سونوگرافي را تجزيه و تحليل مي‌كند و گزارشي را براي پزشك فراهم مي‌كند. اين گزارش هرگونه مشكل در اندام‌هاي لگن، رگ‌هاي خوني يا نوزاد متولدشده شما را نشان مي‌دهد.

پزشك نتايج سونوگرافي را براي شما توضيح مي‌دهد. اطمينان حاصل كنيد كه نتايج شما به چه معناست و چگونه بر درمان شما تاثير مي‌گذارد. پزشك شما ممكن است آزمايش‌هاي ديگري را براي بررسي سلامت اندام‌هاي لگن شما توصيه كند، ازجمله اين موارد:

  • هيستروسكوپي: يك وسيله باريك و سبك از طريق واژن، درون رحم قرار داده مي‌شود تا مشكلات رحم بررسي شود.
  • لاپاروسكوپي: يك لوله باريك با سر نوراني با ايجاد يك برش از ديواره شكم شما عبور مي‌كند تا اندام‌هاي لگن شما مشاهده شود.

در صورت نياز به اين آزمايشات يا آزمايشاتي ديگر، پزشك به شما اطلاع خواهد داد.

همان‌طور كه مطرح شد سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم دو نوع سونوگرافي لگن در زنان است كه براي بررسي مشكلات مختلف در لگن مورداستفاده قرار مي‌گيرند. نحوه انجام اين سونوگرافي‌ها كاملا متفاوت است و هيچ‌كدام آن‌ها عوارض جانبي‌اي ندارند. بعد از انجام سونوگرافي واژن يا رحم، پزشك اطلاعات دقيقي در مورد اندام‌هاي ناحيه لگن شما پيدا خواهد كرد و توصيه‌هاي بعدي را به شما ارائه خواهد داد.

سونوگرافي را در محل انجام دهيد

خبر خوب آنكه اگر پزشك شما تجويز سونوگرافي كرده است، مي‌توانيد با درخواست سونوگرافي در منزل، اينكار را انجام دهيد. به اين ترتيب، علاوه بر ذخيره ميزان زيادي زمان، انرژي شما در محيط پرترافيك شهري و يا نوبت طولاني سونوگرافي خدمات درماني هدر نخواهد رفت. اين سونوگرافي‌ها با كمك دستگاه‌هاي پرتابل (قابل حملي) انجام مي‌شود و از جهت دقت و نوع تصويربرداري مشابه دستگاه‌هاي مراكز درماني هستند.

سونوگرافي واژينال

سونوگرافي واژينال

در روش سونوگرافي، از امواج صوتي با فركانس بالا براي توليد تصاوير دقيق اندام‌هاي داخلي استفاده مي‌شود. برخلاف اشعه ايكس كه در تصويربرداري هاي سنتي استفاده مي شود، در روش‌هاي اسكن سونوگرافي از اين اشعه استفاده نمي‌شود، به اين معني كه اين روش، هيچ عارضه جانبي مضر ندارد و بسيار ايمن است. سونوگرافي واژينال و سونوگرافي رحم دو نوع از انواع سونوگرافي لگن در زنان است كه هر كدام شرايط و خصوصيات خاص خود را دارد، اما با همديگر مرتبط‌ هم هستند. به طور معمول، پزشك براي بررسي مشكلات لگن از شما خواهد خواست كه اين سونوگرافي‌ها را انجام دهيد. اما اگر مايل هستيد با اين دو نوع سونوگرافي بيشتر آشنا شويد، با ما در ادامه مقاله همراه باشيد.

سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم چيست؟

بيشتر افراد وقتي واژه سونوگرافي را مي‌شنوند، سونوگرافي از روي شكم به ذهن آن‌ها مي‌رسد؛ روشي كه با آن سونوگرافي رحم انجام مي‌شود. اگرچه سونوگرافي رحم از طريق شكم مي‌تواند اطلاعات مربوط به رحم را فراهم كند، اما در اين روش، تصاوير دقيقي از اندام‌هاي موجود در ناحيه لگن به دست نمي‌آيد.

اما برخي از علائم و شرايط پزشكي، مانند آندومتريوز، به تصاويري باكيفيت‌تري از آنچه با استفاده از سونوگرافي رحم امكان‌پذير است، نياز دارند. بنابراين بايد به سراغ سونوگرافي واژينال (transvaginal ultrasound) برويم كه برخلاف سونوگرافي رحم، يك معاينه داخلي است. اين روش شامل قرار دادن مبدل يا پروب در واژن براي توليد تصاوير فوق‌العاده دقيق از اندام‌هاي موجود در ناحيه لگن است.

هر دو سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم براي نظارت بر بارداري، يافتن كيست در تخمدان، بررسي لايه داخلي رحم، جستجوي علل ناباروري و يافتن سرطان‌ها يا تومورهاي خوش‌خيم در ناحيه لگن استفاده مي‌شوند. بسته به نماي موردنياز، حسگر سونوگرافي يا روي شكم (سونوگرافي رحم) يا در واژن (سونوگرافي واژن) قرار مي‌گيرد.

در چه مواردي استفاده از سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم ضروري است؟

شما به خودي خود نمي توانيد درخواست سونوگرافي واژينال داشته باشيد، بلكه اينكار به دستور پزشك و براي دلايل مختلفي از جمله موارد زير انجام مي شود:

  1. از نظر ساختار، رحم يا تخمدان مشكلاتي پيدا كنيد
  2. به دنبال بررسي سرطان در تخمدان‌ها، رحم يا مثانه خود باشيد
  3. يك دستگاه دخل رحمي (IUD) داشته باشيد
  4. به دنبال بررسي رشد مواردي مانند تومورهاي غير سرطاني، فيبروم، يا كيست باشيد
  5. بخواهيد علت خونريزي يا درد غيرطبيعي را پيدا كنيد
  6. مشكلات باروري را ارزيابي يا درمان كنيد
  7. رشد كودك خود را در دوران بارداري كنترل كنيد
  8. بيماري التهابي لگن را بررسي كنيد
  9. حاملگي خارج رحمي (تخمك بارورشده كه در خارج از رحم رشد مي‌كند) را تشخيص دهيد؛
  10. در طي تكه‌برداري از آندومتر رحم، بخواهيد يك بافت به عنوان نمونه را از رحم خود خارج كنيد.

نحوه انجام سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم

به‌طورمعمول، مدت انجام سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم 10 تا 15 دقيقه طول مي‌كشد و همانطور كه قبلتر گفته شد، نحوه انجام آن‌ها با يكديگر متفاوت است. در ادامه به نحوه انجام اين دو نوع سونوگرافي با جزئيات بيشتر پرداخته‌ايم.

سونوگرافي رحم

براي انجام سونوگرافي رحم، لازم است مثانه شما پر باشد. حداقل يك ساعت قبل از آزمايش، چهار تا شش ليوان آب بخوريد. مثانه پر باعث مي‌شود تصوير اندام شما با وضوح بيشتري به دست آيد. بعد از انجام مراحل مي‌توانيد از سرويس بهداشتي استفاده كنيد. در ادامه با مراحل انجام سونوگرافي رحم آشنا مي‌شويد.

  1. از شما خواسته مي‌شود هرگونه لباس، جواهرات يا اشياء ديگري كه مي‌تواند در اسكن تداخل ايجاد كند را برداريد.
  2. اگر از شما خواسته شود كه لباس خود را دربياوريد به جاي آن لباس گان به شما داده مي‌شود.
  3. به پشت روي ميز معاينه دراز خواهيد كشيد.
  4. ماده‌اي ژل‌مانند روي شكم شما زده مي‌شود.
  5. مبدل يا پروب به پوست شما فشار داده مي‌شود و در اطراف ناحيه موردبررسي حركت مي‌كند.
  6. در صورتي كه جريان خون ارزيابي شود ممكن است هنگام استفاده از پروب داپلر صداي «ووش، ووش» بشنويد.
  7. تصاوير ساختارها روي صفحه كامپيوتر نشان داده مي‌شوند. اين تصاوير براي استفاده پزشك با استفاده از ابزار مختلف ثبت مي‌شود.
  8. پس از اتمام مراحل، ژلي كه بر روي شكم شما زده شده است پاك مي‌شود.
  9. با اتمام اين كار مي‌توانيد مثانه خود را خالي كنيد.

سونوگرافي واژن

سونوگرافي واژن از طريق واژن با مثانه خالي انجام مي‌شود. قبل از انجام سونوگرافي لازم است از دستشويي استفاده كنيد. در ادامه با مراحل انجام سونوگرافي واژن آشنا مي‌شويد.

  1. از شما خواسته مي‌شود هرگونه لباس، جواهرات يا اشياء ديگري كه مي‌تواند در اسكن تداخل ايجاد كند را برداريد.
  2. اگر از شما خواسته شود كه لباس خود را دربياوريد به جاي آن لباس گان به شما داده مي‌شود.
  3. بر روي ميز معاينه دراز مي‌كشيد و درعين‌حال زانوهاي خود را خم مي‌كنيد.
  4. از يك مبدل واژينال كه بلند و باريك است و پوششي از جنس پلاستيك يا لاتكس دارد و همچنين، به آن روغن زده شده است استفاده مي‌شود. نوك مبدل وارد واژن شما مي‌شود كه ممكن است اين كار كمي ناراحت‌كننده باشد.
  5. در صورتي كه جريان خون ارزيابي شود ممكن است هنگام استفاده از پروب داپلر صداي «ووش، ووش» بشنويد.
  6. تصاوير ساختارها روي صفحه كامپيوتر نشان داده مي‌شوند. اين تصاوير براي استفاده پزشك با استفاده از ابزار مختلف ثبت مي‌شود.
  7. پس از اتمام مراحل، مبدل برداشته خواهد شد.

عوارض جانبي سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم

سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم هيچ خطري ندارند، زيرا در انجام آن‌ها از اشعه استفاده نمي‌شود. سونوگرافي رحم درد ندارد، اما به دليل اينكه براي انجام آن لازم است مثانه‌تان پر باشد ممكن است هنگام حركت مبدل بر روي شكم خود كمي احساس ناراحتي كنيد. همچنين ممكن است براي سونوگرافي واژن در هنگام قرار دادن مبدل در واژن، كمي احساس ناراحتي كنيد. از سوي ديگر، برخي افراد ممكن است به پوشش لاتكس مبدل سونوگرافي واژن حساسيت داشته باشند. همچنين انجام سونوگرافي از طريق واژن در هنگام بارداري زنان كاملا بي‌خطر است و اين روش هيچ خطري براي جنين ندارد.

برخي از عوامل يا شرايط مي‌توانند در نتايج سونوگرافي واژن و رحم تداخل ايجاد كنند، چاقي شديد، وجود باريم در روده‌ها به دليل انجام تست باريم انما در روزهاي اخير، گاز روده و پر نكردن كافي مثانه در سونوگرافي رحم، تعدادي از اين موارد است.

بعد از سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم چه اتفاقي مي‌افتد؟

بعد از انجام سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم، هيچ مراقبت خاصي نياز نيست. شما مي‌توانيد بعد از انجام آن‌ها رژيم غذايي و فعاليت عادي خود را از سر بگيريد، مگر اينكه پزشك به شما توصيه ديگري كند. يك راديولوژيست، تصاوير سونوگرافي را تجزيه و تحليل مي‌كند و گزارشي را براي پزشك فراهم مي‌كند. اين گزارش هرگونه مشكل در اندام‌هاي لگن، رگ‌هاي خوني يا نوزاد متولدشده شما را نشان مي‌دهد.

پزشك نتايج سونوگرافي را براي شما توضيح مي‌دهد. اطمينان حاصل كنيد كه نتايج شما به چه معناست و چگونه بر درمان شما تاثير مي‌گذارد. پزشك شما ممكن است آزمايش‌هاي ديگري را براي بررسي سلامت اندام‌هاي لگن شما توصيه كند، ازجمله اين موارد:

  • هيستروسكوپي: يك وسيله باريك و سبك از طريق واژن، درون رحم قرار داده مي‌شود تا مشكلات رحم بررسي شود.
  • لاپاروسكوپي: يك لوله باريك با سر نوراني با ايجاد يك برش از ديواره شكم شما عبور مي‌كند تا اندام‌هاي لگن شما مشاهده شود.

در صورت نياز به اين آزمايشات يا آزمايشاتي ديگر، پزشك به شما اطلاع خواهد داد.

همان‌طور كه مطرح شد سونوگرافي واژن و سونوگرافي رحم دو نوع سونوگرافي لگن در زنان است كه براي بررسي مشكلات مختلف در لگن مورداستفاده قرار مي‌گيرند. نحوه انجام اين سونوگرافي‌ها كاملا متفاوت است و هيچ‌كدام آن‌ها عوارض جانبي‌اي ندارند. بعد از انجام سونوگرافي واژن يا رحم، پزشك اطلاعات دقيقي در مورد اندام‌هاي ناحيه لگن شما پيدا خواهد كرد و توصيه‌هاي بعدي را به شما ارائه خواهد داد.

سونوگرافي را در محل انجام دهيد

خبر خوب آنكه اگر پزشك شما تجويز سونوگرافي كرده است، مي‌توانيد با درخواست سونوگرافي در منزل، اينكار را انجام دهيد. به اين ترتيب، علاوه بر ذخيره ميزان زيادي زمان، انرژي شما در محيط پرترافيك شهري و يا نوبت طولاني سونوگرافي خدمات درماني هدر نخواهد رفت. اين سونوگرافي‌ها با كمك دستگاه‌هاي پرتابل (قابل حملي) انجام مي‌شود و از جهت دقت و نوع تصويربرداري مشابه دستگاه‌هاي مراكز درماني هستند.